Differences

This shows you the differences between two versions of the page.

--- kuchnia:poetyckie-golabki [2025/02/13 08:31] – removed - external edit (Unknown date) 127.0.0.1
+++ kuchnia:poetyckie-golabki [2025/03/14 16:31] (current) – Justyna Pęzik
@@ Line 1: / Line 1: @@
+====== Poetyckie gołąbki ======
+  🇬🇧 Poetic cabbage rolls
+<wrap lo>Poetyckie gołąbki Mamy Irenki submitted by **Katarzyna Kulesza** on 8 Feb 2025 in Polish language.</wrap>
+----
+🗨 **Katarzyna**: 🇵🇱 Prawie każdy z nas ma taką ukochaną potrawę, którą kojarzy z domem rodzinnym. Moją są gołąbki, których nawet nie ośmielam się gotować sama, wiedząc, że nie osiągnę doskonałości tych serwowanych przez moją mamę. Mama poetka, wielokrotnie nagradzana przez lokalne władze za swoją twórczą działalność, zaczyna proces przygotowywania gołąbków już od rana, odpowiednio przygotowując kapustę, mięso i ryż. Podśpiewując sobie cicho radiowe polskie złote przeboje, przygotowuje pomidorowy sos, który łączy się pod koniec procesu z odrobiną śmietanki. Z takim pietyzmem przygotowane gołąbki, podane z tłuczonymi ziemniaczkami i suto polane sosem, pałaszujemy rodzinnie z zadowoleniem, dyskutując nad genezą nazwy tej kapuścianej potrawy. Dlaczego GOŁĄBKI? Co wspólnego z gołębiami mają liście kapusty z ryżowo-mięsnym farszem?
+Na "wynalazców" gołąbków wskazuje się biedniejszych mieszkańców państw Europy Środkowej i Wschodniej, ze względu na rozpowszechnioną uprawę kapusty w tych regionach. Obecnie z tradycyjnych gołąbków pozostał tylko sposób zawijania farszu w liście kapusty białej, bo sam farsz, który początkowo składał się z kaszy gryczanej i ziemniaków – i tym samym był doskonałym daniem wigilijnym, najczęściej podaje się teraz w wersji mięsnej. Historia polskich gołąbków rozpoczyna się w XIX wieku i ma korzenie w od ukraińskich hołubcach*, ponieważ w językach słowiańskich do nazywania pieczywa i obrzędowych potraw bardzo często wykorzystywane były nazwy zwierząt i ptaków.
+Inni badacze są zdania, że gołąbki jako nazwa powstały na gruncie polskim przez nawiązanie do francuskiej eleganckiej potrawy, czyli faszerowanych gołębi pieczonych w liściach kapusty. Aby uchronić delikatne mięso gołębia przed wyschnięciem podczas pieczenia, owijano go właśnie w kapuściane liście. Przepisy na taką potrawę możemy znaleźć w starych książkach kucharskich. Nasze więc poczciwe gołąbki byłyby imitacją pieczonych gołębi, podawanych na stołach arystokracji i zamożnej szlachty o światowych zachciankach.
+Osobiście wolę tę "podrobioną" wersję.  Smacznego!
+<WRAP group>
+<WRAP half column>
+🇵🇱 Weź kapustę dużą, białą \\
+Co by liście ładne miała \\
+We wrzącej wodzie ją ugotuj \\
+By się łatwo schrupać dała
+<wrap indent>Mielonego weź z pól kilo</wrap> \\
+<wrap indent>Bo gołąbków to podstawa</wrap> \\
+<wrap indent>Kup gotowe, żebyś sama</wrap> \\
+<wrap indent>Tego robić nie musiała</wrap>
+Szklankę ryżu też ugotuj \\
+Potem umieść to w pieleszach \\
+By dochodził tam spokojnie \\
+I objętość swą powiększał
+<wrap indent>Dwie cebule niezbyt duże</wrap> \\
+<wrap indent>Zeszklij używając masełka</wrap> \\
+<wrap indent>Dwa jajeczka też przygotuj</wrap> \\
+<wrap indent>A będzie z nich korzyść wielka</wrap>
+Połącz wszystkie te składniki \\
+O ryżu nie zapominając \\
+Gładką masę wyrobioną \\
+Odstaw na chwileczkę małą
+<wrap indent>Liście zdejmij delikatnie</wrap> \\
+<wrap indent>Głąbki nożem usuwając</wrap> \\
+<wrap indent>Farsz nakładaj bardziej z brzegu</wrap> \\
+<wrap indent>W kształt koperty zawijając</wrap>
+Potem umieść wszystko w garze \\
+Wyłożonym też kapustką \\
+Zalej to wywarem z warzyw \\
+By to zbyt nie było tłuste
+<wrap indent>Dodaj listek, sól, pieprz, ziele</wrap> \\
+<wrap indent>Sosu z pomidorów nalej</wrap> \\
+<wrap indent>Niech się pruży tak z godzinkę</wrap> \\
+<wrap indent>Na koniec śmietaną zalej</wrap>
+Wszystko posyp zieleniną \\
+Może być to nać pietruszki \\
+Lub koperek doskonały \\
+By smak poczuć już na ustach
+<wrap indent>Jeszcze raz posmakuj danie</wrap> \\
+<wrap indent>Gdy potrzeba to doprawiaj</wrap> \\
+<wrap indent>Jak dodałeś co potrzeba</wrap> \\
+<wrap indent>Na talerze wnet wykładaj!</wrap>
+Smacznego!
+*Ukraińskie słowo „hołub”, które oznacza „gołąb".
+</WRAP>
+<WRAP half column>
+🇬🇧 Take a large white head of cabbage, \\
+Leaves unblemished, crisp, and bright, \\
+Boil it well in rolling water \\
+Till it yields a tender bite.
+<wrap indent>Half a kilo minced is needed</wrap> \\
+<wrap indent>For these rolls, the heart of all,</wrap> \\
+<wrap indent>Buy it ready—save your effort</wrap> \\
+<wrap indent>So you’re not from scratch at stall.</wrap>
+Cook one cup of rice beforehand, \\
+Set it where it softly steeps, \\
+Let it swell and soak up moisture \\
+Till it’s plump from restful peeps.
+<wrap indent>Chop two onions, not too hefty,</wrap> \\
+<wrap indent>Fry them in a bit of butter,</wrap> \\
+<wrap indent>Take two eggs and have them ready</wrap> \\
+<wrap indent>They’ll add bind to all the clutter.</wrap>
+Combine every precious portion— \\
+Don’t forget the softened rice, \\
+Knead them to a pleasant mixture, \\
+Set aside till all feels right.
+<wrap indent>Gently peel the cabbage layers,</wrap> \\
+<wrap indent>Trim the thick veins, smooth and slow,</wrap> \\
+<wrap indent>Put your filling by the edges</wrap> \\
+<wrap indent>Fold them like envelopes, just so.</wrap>
+Lay them snugly in a pot \\
+Lined with more leaves on the floor, \\
+Pour in veggie stock so lightly \\
+Not too fatty—less is more.
+<wrap indent>Add your bay leaf, salt, and pepper,</wrap> \\
+<wrap indent>Tomato sauce to fill the dish,</wrap> \\
+<wrap indent>Let it simmer near an hour,</wrap> \\
+<wrap indent>Finish with some cream, if you wish.</wrap>
+Top with herbs for final flourish, \\
+Parsley, dill—whatever’s near, \\
+Taste to see if more is needed, \\
+Season well, let flavors cheer.
+<wrap indent>Savor once you find it perfect,</wrap> \\
+<wrap indent>Plate them up without delay,</wrap> \\
+<wrap indent>When it’s done, enjoy each mouthful—</wrap> \\
+<wrap indent>That’s a feast for any day!</wrap>
+Bon appétit!
+</WRAP>
+</WRAP>
+<WRAP clear/>
+----
+{{:kuchnia:k-k-poetyckie-golabki-2.jpeg}}
+{{:kuchnia:k-k-golebie-dwa.jpeg}}
+<wrap lo> Przepis został wzbogacony rysunkami **Kacpra Kuleszy** studenta Graphic Design, który jest wnukiem autorki przepisu. Więcej prac Kacpra można zobaczyć tutaj -> [[https://readymag.website/u4116298501/5077270/|KVK]]</wrap>
+----
+🗨 **Katarzyna**: 🇬🇧 Almost all of us have that one cherished dish that reminds us of home. For me, it’s **gołąbki** (cabbage rolls). I don’t even dare to cook them myself, knowing I’d never reach the perfection of my mother’s version. My mother, a poet recognized multiple times by local authorities for her creative achievements, starts preparing gołąbki early in the morning, carefully readying the cabbage, meat, and rice. Quietly humming along to Polish golden oldies on the radio, she concocts a tomato sauce that’s finished with a hint of cream near the end. Presented so meticulously, the cabbage rolls are served with mashed potatoes and generously drizzled in sauce. Our family enjoys them together while discussing the origins of the name for this cabbage dish. **Why “gołąbki”?** What do cabbage leaves stuffed with rice and meat have to do with pigeons?
+Some sources point to poorer inhabitants of Central and Eastern European countries as the “inventors” of gołąbki, due to the widespread cultivation of cabbage in these regions. Today, the only traditionally preserved element is the method of wrapping the filling in white cabbage leaves. The filling itself, which initially consisted of buckwheat groats and potatoes—making the dish perfect for Christmas Eve—is now most commonly served in a meat version. The history of Polish gołąbki dates back to the 19th century and the Ukrainian hołubci, as it was common in Slavic languages to use animal and bird names for bread and ceremonial dishes.
+Other researchers argue that the name gołąbki originated on Polish soil as a nod to a refined French dish: stuffed pigeons baked in cabbage leaves. To keep the delicate pigeon meat from drying out during roasting, it was wrapped in cabbage. We can find recipes for such a dish in old cookbooks. Hence, our simple gołąbki might be an imitation of baked pigeons served at the tables of aristocrats and wealthy nobles with worldly tastes.
+Personally, I much prefer this “imitation” version. Enjoy!