Differences

This shows you the differences between two versions of the page.

--- kuchnia:pierogi [2025/02/11 07:55] – created Wojtek
+++ kuchnia:pierogi [2025/03/13 21:58] (current) – [🇵🇱 Wersja letnia] Justyna Pęzik
@@ Line 1: / Line 1: @@
-====== Pierogi ======
+====== Pierogi z grzybami ======
-by **Elżbieta Smoleńska**
+  🇬🇧 Dumplings
+<wrap lo>Submitted by **Elżbieta Smoleńska** on 9 Feb 2025 in Polish language.</wrap>
 ----
@@ Line 9: / Line 11: @@
-===== Przepis na ciasto na pierogi =====
+===== 🇵🇱 Przepis na ciasto na pierogi =====
+**Składniki**
-==== Składniki ====
   * 500 g mąki pszennej np. typ 500
   * pół łyżeczki soli
-  * 4 łyżki oleju - 50 ml lub masła w temp pokojowej lub ostrożnie roztopionego
+  * 4 łyżki oleju - 50 ml lub masła w temp pokojowej
   * szklanka gorącej wody - 250 ml
+**Przygotowanie**
+Mąkę wsypać do miski, i dodać sól. Stopniowo dodawać roztopione masło lub wlać olej. Na koniec dodać roztrzepane jajko. Dobrze wymieszać wszystkie składniki, zagnieść gładkie ciasto. Jeśli się okaże, że jest zbyt suche dodać parę kropli wody. Jeśli zbyt mokre pomoże odrobina mąki.
+Ciasto wyłożyć na podsypany mąką blat i wygniatać przez około 7 - 8 minut. Zawinąć w ściereczkę kuchenną i odstawić na ok. 30 minut. Ciasto powinno odpocząć.
-==== Przygotowanie ====
-Mąkę wsypać do miski, dodać sól. Stopniowo dodawać roztopione masło lub wlać olej. Na koniec dodać roztrzepane jajko. Dobrze wymieszać wszystkie składniki, zagnieść gładkie ciasto. Jeśli się okaże, że jest zbyt suche dodać parę kropli wody. Jeśli zbyt mokre pomoże odrobina mąki!
-Ciasto wyłożyć na podsypany mąką blat i wygniatać przez około 7 - 8 minut. Zawinąć w ściereczkę kuchenną i odstawić na ok. 30 minut.
-Ciasto powinno odpocząć.
 Następnie kulę dzielimy na 4 części i kolejno rozwałkowujemy na cienkie placki (około 2 - 3 mm).
-Regularnie trzeba delikatnie oprószyć mąką stolnicę i wałek, żeby ciasto się nie przyklejało.
+Trzeba delikatnie oprószyć mąką stolnicę i wałek, żeby ciasto się nie przyklejało.
-Małą szklanką wycinamy kółka, rozciągnąć je trochę w palcach, następnie na środek nakładamy po jednej łyżeczce farszu.
+Małą szklanką wycinamy kółka I rozciągamy je trochę w palcach. Następnie na środek nakładamy po jednej łyżeczce farszu.
-Składamy na pół i zlepiamy dokładnie brzegi, układamy na stolnicy. Trzeba uważać by farsz nie dostał się na obrzeża, by pierogi miały idealnie sklejone brzegi.
+Składamy na pół i zlepiamy dokładnie brzegi, układamy na stolnicy. Trzeba uważać by farsz nie dostał się na obrzeża, gdyż w innym wypadku trudno jest dobrze skleić brzegi i pierogi mogą sie rozpadać.
 W dużym garnku zagotować osoloną wodę i jak będzie mocno wrzała, włożyć pierwszą partię pierogów (około 15 sztuk).
@@ Line 49: / Line 40: @@
-===== Farsz do pierogów =====
+===== 🇵🇱 Farsz do pierogów =====
 Wersja zimowa z suszonych grzybów i pieczarek\\
 oraz wersja letnia ze świeżo nazbieranych kurek!
+**Składniki**
+  * 200 g suszonych grzybów (prawdziwki i podgrzybki)
+  * 200 g pieczarek
-==== Składniki ====
-  * Suszone grzyby prawdziwki i podgrzybki
-  * 20 dekagramów
-  * pieczarki 200 gramów
   * 2 ząbki czosnku
   * natka pietruszki pół pęczka
@@ Line 68: / Line 54: @@
   * masło 1 łyżka
+**Przygotowanie**
+Poprzedniego wieczoru w moździerzu tłuczemy na drobno suszone grzyby, a później namaczamy w niewielkiej ilości wody.
+Następnego dnia ucieramy na tarce suszoną bułkę. Pieczarki kroimy na drobną kostkę i siekamy pietruszkę. Obieramy cebulę i kroimy w kostkę. Na maśle podsmażamy na złoto cebulę i pokrojony czosnek, po czym dodajemy pokrojone na kostkę pieczarki. Kiedy się odrobinę podsmażą dodajemy uprzednio namoczone i rozdrobnione grzyby. Dolewamy również wodę, w której moczone były grzyby. Całość mieszamy i dusimy, aż wyparuje płyn, a grzyby są ugotowane.
+Pod koniec doprawiamy solą, pieprzem i pietruszką lub innymi ziołami np. czosnkiem niedźwiedzim. Kiedy masa przestygnie próbujemy ponownie. Można dodać żółtko by masa była bardziej spoista.
-==== Przygotowanie ====
-Poprzedniego wieczoru w moździerzu tłuczemy na drobno suszone grzyby, a później namaczamy w niewielkiej ilości wody.
-Następnego dnia ucieramy na tarce suszoną bułkę. Pieczarki kroimy na drobną kostkę i siekamy pietruszkę. Obieramy cebulę i kroimy w kostkę.
+===== 🇵🇱 Wersja letnia =====
-Na maśle podsmażamy na złoto cebulę i pokrojony czosnek, po czym dodajemy pokrojone na kostkę pieczarki. Kiedy się odrobinę podsmażą dodajemy uprzednio namoczone i rozdrobnione grzyby. Dolewamy również wodę, w której moczone były grzyby. Całość mieszamy i dusimy aż wyparuje płyn a składniki- grzyby są ugotowane.
+W wersji letniej w Puszczy Knyszyńskiej lub Białowieskiej zbieramy kurki i improwizujemy wg. powyższego przepisu. Bo nigdy nie wiadomo ile grzybów uda nam się zebrać((Elżbieta prowadzi fanpage [[https://www.facebook.com/profile.php?id=100066581469938|Zapiecek]], gdzie można znaleźć nie tylko kulinaria ale i wskazówki gdzie i jak wytropić stado żubrów (bagatela 150 sztuk) albo trafić do teatru czy na festiwal w... lesie.)).
-Pod koniec doprawiamy solą, pieprzem i pietruszką lub innymi ziołami np czosnek niedźwiedzi. Kiedy masa przestygnie próbujemy ponownie. Można dodać żółtko by masa była bardziej spoista.
+Jeśli grzybów jest zatrzęsienie smażone kurki z cebulką można wykorzystać jako farsz do pierożków, naleśników, tart, dodatek do świeżutkiego omletu lub „au naturelle” prosto z patelni!
-=== Wersja letnia ===
-W wersji letniej znikamy w Puszczy Knyszyńskiej/Białowieskiej (niepotrzebne skreślić) zbieramy kurki i improwizujemy wg powyższego przepisu. Bo nigdy nie wiadomo ile grzybów uda nam się zebrać.
+----
-Jeśli grzybów jest zatrzęsienie smażone kurki z cebulką można wykorzystać jako farsz do pierożków, naleśników, tart, dodatek do świeżutkiego omletu lub „au naturelle” prosto z patelni!
+:!: Wiele z tych przepisów i kulinarnych improwizacji z grzybów, owoców, jagód i ziół, czyli tego co tradycyjnie się na Podlasiu zbierało, powstaje w urokliwym miejscu, na Zapiecku. Niedaleko stamtąd jest malowniczy Supraśl, gdzie m.in. powstał kultowy film „U Pana Boga za piecem”. Zainteresowanie ziołami i tym co współcześnie określa się z języka angielskiego mianem „foraging” Elżbieta wyniosła z rodzinnej tradycji. (Postacie z kultury ludowej takie jak Orla i słynna tamtejsza Szeptucha opisana m.in przez autora „Konopielki”, E.Redlińskiego!).
@@ Line 109: / Line 100: @@
 {{:kuchnia:e-s-grzyby-farsz-image4.jpeg}}
+----
+===== 🇬🇧 Dumpling Dough Recipe =====
+**Ingredients**
+  * 500 g all-purpose flour (e.g., type 500)
+  * 1/2 teaspoon of salt
+  * 4 tablespoons of oil (50 ml) or butter at room temperature (or carefully melted)
+  * 1 cup of hot water (250 ml)
+**Preparation**
+Place the flour in a bowl and add the salt. Gradually add the melted butter or pour in the oil. Finally, add a beaten egg. Mix all the ingredients well and knead until you have a smooth dough. If it seems too dry, add a few drops of water; if it’s too sticky, dust it with a little more flour.
+Transfer the dough to a floured surface and knead for about 7–8 minutes. Wrap it in a kitchen towel and let it rest for about 30 minutes.
+Once the dough has rested, divide it into four parts and roll each part out into thin circles (about 2–3 mm thick). Make sure to lightly dust both your work surface and rolling pin with flour to prevent sticking.
+Use a small glass to cut out circles of dough, then gently stretch each circle between your fingers. Place a teaspoon of filling in the center.
+Fold the dough in half and seal the edges thoroughly, placing each dumpling on a floured surface or board. Make sure no filling gets onto the edges; otherwise, the pierogi may not seal properly.
+Bring a large pot of salted water to a rolling boil and drop in the first batch of pierogi (about 15 at a time). As soon as they start to float to the top, reduce the heat slightly and let them simmer for another 1–2 minutes.
+Use a slotted spoon to remove the pierogi, then place them on a flat tray or large plate. A drizzle of melted butter will help prevent them from sticking together.
+Check the cooking water after each batch. If any pierogi burst open and the water becomes cloudy, it’s best to discard it and start fresh with new boiling water for the remaining dumplings.
+===== 🇬🇧 Dumpling Filling =====
+Winter version with dried mushrooms and fresh mushrooms (white button or other), or a summer version using freshly picked chanterelles!
+**Ingredients**
+  * 200 g of dried mushrooms such as porcini or boletes
+  * 200 g of fresh white button mushrooms
+  * 2 cloves of garlic
+  * A small bunch of fresh parsley
+  * 1 onion
+  * 1 tablespoon of butter
+**Preparation**
+The evening before, crush the dried mushrooms in a mortar, then soak them in a small amount of water.
+The next day, grate some stale bread to make breadcrumbs if you wish. Chop the fresh white button mushrooms into small cubes, and finely chop the parsley. Peel and dice the onion.
+Sauté the onion and chopped garlic in butter until golden, then add the diced white button mushrooms. Once they have cooked down a bit, add the soaked and crushed dried mushrooms along with their soaking water. Stir everything and let it simmer until the liquid evaporates and the mushrooms are fully cooked.
+Toward the end, season with salt, pepper, parsley, or other herbs (e.g., wild garlic). Once the mixture cools slightly, taste it again and adjust the seasonings. You can add an egg yolk to help the filling hold together if you like.
+===== 🇬🇧 Summer Version =====
+In the summer version, head off into the Knyszyńska or Białowieska Forest (take your pick), gather chanterelles, and improvise with the above recipe—because you never know how many mushrooms you’ll find! ((Elżbieta runs the [[https://www.facebook.com/profile.php?id=100066581469938|Zapiecek]] fan page, where you can find not only recipes but also tips on where and how to spot a herd of bison (about 150 of them, no less!) or how to find a theater or festival in… the forest.))
+If you end up with a bumper crop, sautéed chanterelles with onions can also be used as filling for pierogi, crepes, quiches, or as a tasty addition to a fresh omelet—or simply enjoy them straight from the pan!
+----
+:!: Many of these recipes and culinary improvisations using mushrooms, fruits, berries, and herbs—traditional finds in the Podlasie region—are created at a charming place called “Zapiecek.” Not far away lies the picturesque town of Supraśl, known among other things as the location for the iconic film “U Pana Boga za piecem.” Elżbieta’s interest in herbs and what we now call “foraging” comes from her family tradition. (Orla and its famous local wisewoman, described by the author of “Konopielka,” E. Redliński!)