Kluchy kujawskie

🇬🇧 Gnocchi from Kuyavia

Submitted by Basia Furmanowicz on 10 Feb 2025 bilingually.

🗨 Barbara: Z twarogiem czy z kapustą? Dylemat pojawiał się, gdy przyjeżdżała do nas babcia. Dla niej mogły być tylko z twarogiem, więc twaróg musiał być w domu zawsze na jej przyjazd. Mówimy tu o końcu lat siedemdziesiątych i początku osiemdziesiątych, jednak i w tych czasach były produkty, z którymi nie było problemu dostępności. Na pewno było nim mleko, u nas prosto od krowy, bo w gronie znajomych mojej mamy zawsze było kilku podmiastowych rolników. Teraz bardziej niż wtedy rozumiem mądrość mojej mamy. W domu nigdy nie brakowało świeżych produktów z gospodarstwa, w tym ekologicznych warzyw i owoców a także jajek od kur, które wolno i radośnie biegały po podwórku. Jak już było mleko, to oczywiście była i śmietana z niego pozbierana, potem zsiadłe mleko, a na końcu twaróg, który się robiło z nadwyżki zsiadłego mleka. Dostępne też zawsze były ziemniaki i mąka, a przy znajomości z rolnikami, nie było problemów z boczkiem i innymi wędlinami. Dlatego kluchy kujawskie tak łatwo było zrobić, a ich naturalna gumowatość i wyrazisty smak sprawiał, że stały się one ulubioną potrawą z mojego dzieciństwa… no może poza kaczką i gołąbkami. My z mamą niezmiennie jadłyśmy kluchy z kapustą. Gdy babcia odjeżdżała życie wracało do normy i rozdwojenia nie było. Kluchy były tylko z kapustą. Kapusta była parzona we wrzątku, w którym leżała przez kilka minut, nie była gotowana.

Przepis był babci, rodowitej kujawianki z Solca Kujawskiego, co jest gwarancją tego, że jest on na tyle oryginalny i na tyle stary, że mógł znaleźć zaszczytne miejsce w tej książce. Do wykonania tej potrawy wskazane jest użycie mączystych ziemniaków. Jeśli będą zbyt soczyste, trzeba będzie dodać zbyt dużo mąki i kluchy stracą na delikatności i smaku. Kluchy można podawać także z surową kapustą kiszoną zakrapianą oliwą z oliwek. Można je zaserwować do potrawy mięsnej zamiast ziemniaków.

• 2 duże ziemniaki
• 1 łyżka mąki ziemniaczanej
• 2 łyżki mąki żytniej
• 1 celula
• kawałek polskiego boczku

Pokroić cebulę i boczek w kostkę. Podsmażyć lekko boczek, dodać cebulkę, usmażyć. Odstwić na później.

Surowe ziemniaki zetrzeć na tarce na najmniejszych oczkach. Odczekać chwilę i dobrze odcisnąć z soku. Umieścić w misce. Wymieszać z mąką ziemniaczaną i żytnią. Masa ma mieć konsystencję gęstego ciasta. Jeśli jest zbyt rzadka, z powodu zbyt dużej ilości wody w ziemniakach, dodać więcej mąki ziemniaczanej i żytniej w odpowiednich proporcjach.

Nabierać ciasto na łyżkę i formując kluski, wybierać je łyżeczką z łyżki i wrzucać na dobrze osoloną wrzącą wodę. Można wrzucić tylko część a po ugotowaniu i wybraniu, kolejną. Gotować do momentu aż kluski zaczną wypływać.

Wybierać je łyżką z dziurkami na durszlak a po odcieknięciu wody włożyć do miski z cebulką i boczkiem, po czym wymieszać.

Podawać ze sparzoną wrzątkiem kapustą kiszoną LUB z pokruszonym twarogiem.

🗨 Barbara: With cottage cheese or with cabbage? This dilemma arose whenever my grandmother came to visit us. For her, they could only be made with cottage cheese, so we always had to have some in the house for her arrival. We’re talking about the late 1970s and early 1980s here, yet even in those times, there were products that were never in short supply. Milk was certainly one of them—ours came straight from the cow, as my mum always had a few suburban farmers among her friends. Now, more than back then, I understand my mum’s wisdom. Our household never lacked fresh produce from the farm, including organic vegetables and fruit, as well as eggs from the hens that ran freely and happily around the yard.

Where there was milk, there was, of course, cream skimmed from it, then soured milk, and finally, curd cheese made from the surplus soured milk. Potatoes and flour were always available, and thanks to my mum’s connections with farmers, there was never a shortage of bacon and other cured meats. That’s why Kujawy gnocchi were so easy to make, and their natural chewiness and distinctive flavour made them one of my favourite childhood dishes… well, maybe apart from roast duck and stuffed cabbage rolls.

My mum and I always ate the gnocchi with cabbage. Once my grandmother left, life returned to normal, and there was no longer any division—the dumplings were only ever served with cabbage. The cabbage was briefly scalded in boiling water for a few minutes rather than boiled.

The recipe came from my grandmother, a native of Kuyavia from Solec Kujawski, which guarantees that it is both authentic and old enough to deserve an honourable place in this book. To make this dish properly, it is best to use floury potatoes. If they are too moist, you will need to add too much flour, and the dumplings will lose their delicate texture and flavour.

The dumplings can also be served with raw sauerkraut drizzled with olive oil. They can be served as an alternative to potatoes with a meat dish.

• 2 large potatoes
• 1 tablespoon potato flour
• 2 tablespoons rye flour
• 1 onion
• Piece of Polish bacon

Dice the onion and bacon. Lightly fry the bacon, add the onion and fry till ready. Set aside for later.

Grate raw potatoes on the smallest holes of a grater. Wait a moment and squeeze out the potato water well. Place in a bowl. Mix with potato flour and rye flour. The dough should have a thick consistency. If it is too thin, due to too watery potatoes, add more potato flour and rye flour in the right proportions.

Scoop the dough with a tablespoon and, shaping the dumplings, remove portions of it with a teaspoon and drop them into well-salted boiling water. You can add only a portion at a time and cook them in batches. Boil until the dumplings start to float. Remove them with a slotted spoon and transfer them to a colander.

After the water has drained, place them in a bowl with onions and bacon, then mix well.

Serve with scalded sauerkraut OR crumbled curd cheese.